Contextuele Bibliografie

Conter le don en famille. La thérapie de Boszormenyi-Nagy

Résumé La justice doit-elle rester cantonnée aux droits ou a-t-elle un espace dans les recherches cliniques et les options thérapeutiques ? Le « siècle du psychisme » s’est focalisé sur l’inconscient et a négligé la dynamique concrète d’un « juste » équilibre du don et du contre-don propre aux échanges familiaux. L’option reste toujours écartée par la psychanalyse familiale et le courant systémique. La première assimile les attaches familiales à des fantasmes de groupe, le second à des interactions gouvernées par les règles et le mythe du système. La thérapie contextuelle, œuvre d’Ivan Boszormenyi-Nagy, psychiatre américain d’origine hongroise, s’invente en mettant en exergue le cycle du donner, du recevoir et du rendre ; la valse du don est théorisée comme un déterminant régissant nos rapports au cœur du microcosme familial. La clinique contextuelle s’invente à partir d’un constat empirique : l’expression la plus forte de nos émotions surgit au moment où nous estimons nos relations avec nos proches, en termes de justice et d’injustice, d’attente d’équité et de réciprocité pour donner et pour recevoir. Ce travail de l’estime est inhérent à nos liens ; il agite et mobilise nos relations. Les entretiens contextuels à vocation thérapeutique proposent un « inventaire » fragmentaire des rapports entre les membres de la famille. Les récits descriptifs de situations concrètes partagées invitent à une mesure des liens en termes de créances, de dettes et de dons. Les précisions biographiques apportées favorisent une reconnaissance des engagements ou au contraire l’affirmation de plaintes ou de revendications pour des dommages subis…

Kompas van Hoop

24e Ammy van Heusdenlezing, gehouden op het VCW symposium: Sporen van Hoop, Antropia Driebergen. In deze lezing presenteert dr. Jaap van der Meiden een reconstructie van de contextuele theorie, met als doel deze toegankelijker te maken.

Opgroeien in twee families. Pleegkind zijn samen met ouders en pleegouders

Wanneer kinderen langdurig (perspectiefbiedend) opgroeien in een pleeggezin, is het belangrijk dat ze niet verscheurd raken door ingewikkelde loyaliteiten naar ouders en pleegouders. Opgroeien in twee families betekent dat de rollen die ouders en pleegouders toebedeeld krijgen voor iedereen helder zijn. Dat ouders erkenning krijgen voor het unieke van hun ouderschap dat voort blijft bestaan ook al wordt hun kind in hoofdzaak door pleegouders opgevoed. Maar ook dat het ouderschap van pleegouders wordt erkend, al is het een ouderschap van andermans kind. Een van de pleegouders vatte dat treffend samen: ‘Het is belangrijk dat ouders en pleegouders elkaar het onvoorwaardelijk houden van het kind gunnen’. Bij een pleeggezinplaatsing is het noodzakelijk dat ouders en pleegouders een samenwerkingsrelatie aangaan. In het bijzonder geldt dat voor een langdurige, perspectiefbiedende pleeggezinplaatsing. Alleen dan kan het pleegkind opgroeien in twee families. Hoe geef je die samenwerking gestalte en welke eisen stelt dit aan de betrokken hulpverlener ? Dat zijn de vragen waarop dit boek een antwoord probeert te geven. Dit boek is gebaseerd op gesprekken met bestandspleegouders, netwerkpleegouders, ouders, pleegkinderen, eigen kinderen van pleegouders en medewerkers pleegzorg. Opgroeien in twee families is het vanzelfsprekend vervolg op Ouderbegeleiding bij roldifferentiatie (2004; 2010) en Ouderschap zonder opvoederschap (2017).

Het belang van familierelaties. Contextueel werken in de huisartsenpraktijk

Een patiënt neemt altijd zijn of haar familieomstandigheden mee naar de spreekkamer en het is nuttig om daar aandacht aan te besteden. Persoonlijke zorg is niet voor niets een belangrijke waarde in de huisartsgeneeskunde. Een systeemtherapeutische benadering, zoals Contextuele Therapie, biedt daarbij praktische en toepasbare handvatten.

Adult Romantic Attachment and Relational Ethics: A Dyadic Analysis of Couples in Therapy

Using a dyadic design, we examined associations between adult attachment and relational ethics in a sample of 69 mixedgender couples seeking therapy at a university clinic. Results showed significant variance between couples’ reports of relational ethics, explained by male partners’ attachment avoidance and anxiety styles. Overall, when attachment anxiety was high, partners themselves experienced greater relational ethics, but the other partner experienced lesser relational ethics. Additionally, some important gender differences emerged. While higher attachment avoidance in men was related to decreased relational ethics for both partners, increased attachment anxiety in men was related to their own reports of higher relational ethics in the relationship. This work represents a step toward empirical integration of adult attachment theory and contextual theory of therapy and points to opportunities for the development of clinical implications.

Tussen thuis en school. Handboek contextuele leerlingbegeleiding

Spanish Adaptation of the Relational Ethics Scale

Contextual therapy posits that a truly comprehensive grasp of human existence is composed of individual and relational realities. The Relational Ethics Scale (RES) is the only validated instrument to measure relational ethics, one of the relational realities’ four dimensions, which was theorized by Boszormenyi-Nagy. The RES measures people’s perception about constructs of loyalty, entitlement, trust and justice in their family of origin and in their current and significant relationships. Relational ethics has been shown to have implications for mature development, psychological health and family functioning. The aim of this research was to adapt the RES for use with Spaniards residing in Spain (N?=?1181). Psychometric properties were analyzed, and construct validity was assessed using the Spanish-Differentiation Self Inventory. Results obtained indicate the Spanish Relational Ethics Scale (S-RES) is a valid and reliable tool for relational ethics assessment in Spanish populations. Couple and family counselors in Spain may consider the clinical assessment of relational ethics using the S-RES in order to explore issues of fairness, trust, roles, and re-balance when working to support complex family systems. Future research directions using the newly validated S-RES are discussed.

Relational Ethics as Enrichment of Social Justice: Applying Contextual Therapy to Social Work

This article applies insights of the contextual theory and therapy, developed by Ivan Boszormenyi-Nagy, to the body of knowledge and practice of social work. Social work and contextual therapy share their focus on justice. In social work, it is mainly elaborated as social justice, placed in the discourse of politics and action. Contextual therapy however, elaborates justice as relational ethics; a fundamental element of human relationships, expressed in an innate tendency to care for each other. According to the contextual theory, evoking this reciprocal care enhances human wellbeing. Therefore, next to the focus on social justice on macro level, this article introduces a focus on relational justice on micro level. Relational justice aims at restoring and enhancing relationships within the family, with those who are relevant for the wellbeing of the family, and with the family’s context. A focus on relational justice encompasses a promising resource for human wellbeing, and a constructive framework for a contextual social work approach. Subsequently, applicable interventions from the contextual therapy, derived from a previously conducted qualitative research on the practice of contextual therapy, are tailored to the social work practice. Conclusively, this article states that justice within family relationships is an important element for successfully realizing of social justice.